ADOS-2

We wczesnym etapie rozwoju dziecka należy przede wszystkim zwrócić uwagę na tzw. umiejętności kluczowe – kontakt wzrokowy, rozwijająca się mowa, obserwacja zachowania dziecka na tak zwany „bodziec i następująca po nim reakcja”.
Jednak, jeśli występują u dziecka już od wczesnego dzieciństwa niepokojące sygnały takie jak:
– brak uśmiechu na twarzy dziecka w 6 miesiącu życia,
– brak odwzajemniania uśmiechu w 9 miesiącu życia,
– brak adekwatnej reakcji na wydawane przez rodzica odgłosy,
– brak gaworzenia w 12 miesiącu życia,
– brak na etapie 16 miesiąca mowy, która powinno przeistaczać się z gaworzenia,
– brak na etapie 24 miesiąca u dziecka prostych zdań  typu „daj mi”, „chodź tu”.
oraz inne rzeczy, takie jak:
– czy dziecko zwraca uwagę na cokolwiek?
– czy można z nim „złapać” kontakt wzrokowy?
– czy zwraca uwagę na pokazywane zabawki, podąża  wzrokiem?
– czy wykonuje próby naśladowania gestów rodziców i innych osób z otoczenia?
– czy próbuje zwrócić na siebie uwagi, choćby poprzez gaworzenie?
Należy zwrócić się do specjalisty o potwierdzenie lub wykluczenie zaburzeń ze spektrum autyzmu. Autyzm u każdej osoby objawia się trochę inaczej, dwie osoby z taką samą diagnozą mogą mieć bardzo różne zachowania i możliwości. Dlatego mówimy o spektrum zaburzeń od łagodnych objawów do takich, które bardzo wpływają na wszystkie sfery życia. Autyzm nie jest chorobą, ale innym sposobem postrzegania świata i myślenia. Autyzm to zaburzenie rozwojowe, które wpływa na to, w jaki sposób osoba nim dotknięta postrzega świat, przetwarza informacje płynące z otoczenia i współdziała z innymi. Autyzm bywa często nierozpoznany i niezrozumiany, ponieważ osoby autystyczne nie wyglądają na niepełnosprawne. Uwagę zwracają dopiero ich trudności w porozumiewaniu się i nietypowe, „dziwaczne” zachowania. Dlatego też wiele osób z otoczenia traktuje dzieci z autyzmem jako po prostu niegrzeczne lub źle wychowane.

Objawy autyzmu dotyczą:
– głównie nawiązywania kontaktów z innymi ludźmi, umiejętności komunikowania się i przywiązania do schematów.,
– mogą nie rozumieć zachowania innych ludzi i ciężko nawiązywać im zwykły, swobodny kontakt,
– wydają się nie zauważać bliskich, mają jednak takie same potrzeby nawiązywania relacji,
– część osób z autyzmem nie mówi ale używa innych form komunikacji np. gesty, wskazywanie obrazków w specjalnych książkach do komunikacji, pisanie. Osoby, które świetnie posługują się mową wysławiają się w sposób, który czasem może wydawać się usztywniony, albo nieadekwatny do sytuacji,
– często w autyzmie występuje przywiązanie do jednego wzorca lub rutyny w myśleniu i zachowaniu np. chodzenie zawsze tą samą drogą do szkoły albo tzw. stereotypowe zachowania czyli ogromne zainteresowanie wąską dziedziną wiedzy,
– trudności z wyobraźnią i interakcjami społecznymi mają również problemy z kontrolą swoich zachowań,
– osoby z autyzmem doświadczają trudności zarówno z komunikacją werbalną i niewerbalną. Często rozumieją wypowiedzi innych osób w sposób bardzo dosłowny. Nie rozumieją żartów, sarkazmu, zwyczajowych powiedzeń i zwrotów. Duże trudność sprawia im rozumienie mimiki twarzy, tonu głosu, gestów. Są też osoby z autyzmem, które mają dobre umiejętności językowe, lecz z trudem przychodzi im nawiązanie dialogu (wzajemny charakter rozmowy), w związku z czym często powtarzają słowa wypowiedziane przez rozmówcę (echolalia) lub trzymają się jednego tematu i mówią bez przerwy np. o swoich zainteresowaniach,
– osoby z autyzmem mają często problemy z rozpoznawaniem lub rozumieniem emocji i uczuć innych osób a także z wyrażaniem własnych – to sprawia, że trudno im nawiązywać relacje społeczne,

Osoby ze spectrum autyzmu mogą:
• nie rozumieć niepisanych zasad społecznych,
• robić wrażenie obojętnych, bo nie zauważają lub nie rozumieją emocji innych osób,
• preferować spędzanie czasu w samotności aniżeli szukać towarzystwa innych ludzi,
• zachowywać się „dziwnie” lub nieadekwatnie do sytuacji,

Osoby autystyczne mają trudności z nawiązywaniem przyjaźni, niektóre z nich chcą nawiązywać relacje z innymi ludźmi ale nie wiedzą w jaki sposób.

Problemy z wyobraźnią społeczną sprawiają, że osoby z autyzmem mają trudności z:
• przewidywaniem tego co zaraz nastąpi lub może nastąpić,
• rozumieniem zagrożeń, np. wybieganie na ruchliwą ulicę może być niebezpieczne,
• uczestnictwem w grach i zabawach opierających się na wyobraźni (dzieci z autyzmem mogą czerpać z nich przyjemność, ale mają tendencje do odgrywania wciąż tego samego),
• przygotowaniem się na zmiany i planowaniem,
• radzeniem sobie z nowymi, nietypowymi sytuacjami.

Wśród osób autystycznych znane są osoby bardzo kreatywne: artyści, pisarze, muzycy, uczeni.

Zapraszamy do zapoznania się z informacjami na temat badania ADOS-2 – może ono przynieść korzyści osobom, które są w trakcie diagnozy, a także osobom, które mają już diagnozę autyzmu – dla określenia profilu objawów i lepszego sprawdzania postępów